Nhãn Thái là giống nhãn nổi tiếng được nhập nội từ Thái Lan vào Việt Nam từ những năm 2000. Đây được xem là giống nhãn chất lượng cao, có nhiều ưu điểm vượt trội so với các giống nhãn truyền thống được trồng phổ biến tại Việt Nam như: vị ngọt đậm, hương thơm nồng, cùi dày, ít hạt, năng suất cao, chống chịu tốt với điều kiện khí hậu nóng ẩm.
Nhãn Thái là cây gỗ cao trung bình 7-8m, thân phân cành tốt. Lá hình bầu dục thuôn dài, mọc so le. Hoa lưỡng tính, mọc thành chùm ở nách lá và cành non, có màu trắng ngà. Quả hình cầu, cuống quả ngắn, đường kính 5-8cm. Vỏ mỏng, màu xanh nhạt khi non chuyển sang màu vàng nhạt hoặc hồng nhạt khi chín. Cùi dày 1-2cm, màu trắng ngà đến vàng nhạt, rất ngọt, có mùi thơm đặc trưng. Hạt nhỏ, xếp sát vào nhau trong lớp cùi.
Điều kiện trồng và yêu cầu của cây
Nhãn Thái là cây ưa sáng, cần đủ ánh nắng. Nhiệt độ thích hợp là 25-35 độ C, có thể chịu được nóng khô vào mùa hè. Độ ẩm không khí lý tưởng 60-80%, đất thịt nhẹ, tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt.
Có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như phù sa, đất feralit đỏ vàng, thậm chí cả đất cát pha hoặc đất chua nhiễm mặn (nên vôi hóa, bón lót phân hữu cơ và phân chuồng hoai mục tơi xốp để cải tạo). Tuy nhiên, đất thịt pha cát, thoát nước tốt, độ pH 5,5-7,5 là lý tưởng nhất.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây nhãn Thái
Chuẩn bị hố, trồng cây:
- Chọn đất trồng thích hợp, đào hố kích thước 50x50x50 cm, cách nhau 4-5m.
- Bón lót mỗi hố 10-15kg phân chuồng hoai mục + 1kg vôi bột + 0,5kg lân nung chảy.
- Trồng cây giống khỏe, chiều cao 80-100cm, đường kính gốc 2-3cm.
- Vun đất cao hơn mặt luống 5-10cm để tránh úng, ủ gốc bằng rơm rạ khô.
Chăm sóc dinh dưỡng:
- Sau trồng 1-2 tháng, bón thúc 20-30g NPK/cây. Đến tháng thứ 3, bón 40-60g NPK/cây.
- Từ năm thứ 2 trở đi, bón 70-100g NPK/cây sau thu hoạch và trước mùa ra hoa. Có thể kết hợp với phân hữu cơ hoai mục.
- Bón định kỳ 6 tháng/lần, theo dõi sinh trưởng để điều chỉnh lượng phân.
Tưới nước, làm cỏ, tỉa cành:
- Mùa khô tưới 2 lần/tuần, mùa mưa 1 lần/tuần, mỗi cây 20-30 lít nước.
- Thường xuyên làm cỏ dại, không để cỏ cạnh tranh dinh dưỡng với cây.
- Tỉa bớt cành sâu trong tán, cắt tỉa cành khô héo để tạo tán thông thoáng.
Xử lý sâu bệnh:
Cần phun thuốc phòng trừ kịp thời nếu phát hiện sâu đục thân, sâu vẽ bùa, rệp sáp, nhện đỏ, bọ trĩ… Nên dùng các loại thuốc sinh học, vừa an toàn vừa bảo vệ môi trường.
Thu hoạch và bảo quản quả
- Quả chín từ 80-100 ngày sau khi đậu. Biểu hiện khi chín là quả chuyển màu vàng cam, vỏ mịn, cuống quả khô dần.
- Thu hoạch khi quả đạt độ chín tới, vào lúc 6-8h sáng, trời khô ráo. Dùng kéo cắt cuống quả.
- Bảo quản ở nhiệt độ 10-15 độ C, độ ẩm 80-90%, quả có thể giữ tươi 15-25 ngày.
Những lợi ích khi trồng nhãn Thái
- Năng suất cao, ra hoa và cho quả nhanh hơn các giống nhãn khác, thời gian cho thu hoạch ngắn.
- Quả ngọt thơm, giòn, ít xơ, được thị trường ưa chuộng nên giá bán khá cao so với các loại nhãn truyền thống.
- Nhãn Thái là cây dễ trồng, thích ứng tốt nên giảm chi phí đầu tư ban đầu và chi phí chăm sóc so với một số loại cây ăn quả khác.
- Có khả năng kháng một số bệnh, đặc biệt là kháng tốt bệnh chổi rồng nên giảm thiểu tốn kém chi phí phòng trừ sâu bệnh hàng năm.
- Nhãn Thái là loại quả đa dụng trong chế biến thực phẩm, có thể sử dụng được nhiều phần từ vỏ, cùi, hạt để làm món ăn, nước giải khát, thậm chí làm mứt, sấy khô…
Như vậy, với những ưu điểm vượt trội của giống nhãn Thái so với các giống nhãn trồng phổ biến ở Việt Nam hiện nay, người trồng có thể yên tâm đầu tư vào cây nhãn Thái để thu lợi nhuận cao, ổn định trong nhiều năm.